Jan F Ruis, PhD Biology
The devil is always in the details (update 4-11-2021)
Hoe berekent het CBS de oversterfte?
Oversterfte wordt door zowel het CBS als de media gepresenteerd alsof het een absolute maat betreft: als de sterfte in de huidige maand boven de grens van de verwachte sterfte uitkomt dan moet er sprake zijn van iets alarmerends waarover moet worden bericht.
Maar de verwachte sterfte is hoogstens een indicatieve maat. De wekelijks verwachte sterfte is gebaseerd op de gemiddelde wekelijkse sterfte over een x-aantal voorgaande jaren. Het aantal jaren waarover het gemiddelde wordt genomen is arbitrair en er zijn van jaar tot jaar verschillen o.a. als gevolg van de ernst van griep of winterkou (figuur 1):
Figuur 1. Gemiddeld overleden er zo'n 17 personen per week per 100.000 inwoners van 2015 t/m 2019. In 2020 waren dat 19 personen, 2 personen meer als gevolg van Covid-19, en in 2021 zijn dat er tot dusverre weer afgerond 17 personen per 100.000.
NB: omdat ons oog zich focust op de golvende grafieklijn met sterfte door griep, Covid-19 of winterkou zijn we geneigd niet op te merken dat wat onder die lijn ligt (de sterfte als gevolg van alle andere doodoorzaken) belangrijker is. In 2021 is Covid-19 sterfte slechts 5% van de totale sterfte.